แผ่นเสียง อุปกรณ์สร้างความรื่นรมย์อันเป็นที่นิยมในห้วงสมัยก่อนโน้น แม้จะไม่เป็นที่นิยมแล้วก็จริง เพราะมีเครื่องเสียงหลากหลายชนิด ในรูปแบบอุปกรณ์ใหม่และวิธีฟังแบบใหม่ซึ่งสะดวกสบายกว่าเข้ามาทดแทนเต็มไปหมด แต่แผ่นเสียงนั้นกลับมีแนวโน้มที่จะพบเห็นได้ชัดเจนขึ้นเรื่อยๆ แม้จะไม่หวือหวา แต่เติบโตอย่างเห็นได้ชัดกว่าเทคโนโลยีเก่าอย่าง Cassette Tape หรือแม้แต่แผ่น CD แล้วทำไมเทคโนโลยีเก่าถึงกลับมาอินอีกครั้ง ?
อะไรคือแผ่นเสียง แล้วทำไมถึงมีคำเรียกว่าไวนิล ?
แผ่นเสียงก็คือหนึ่งในวัสดุที่ที่มีร่อง เพื่อก่อให้เกิดเสียงแล้วใช้เล่นซ้ำได้ตามที่ต้องการ ในที่นี้เรากำลังพูดถึงยุคก่อนที่เราจะมีทีวีใช้แพร่หลายกันเสียอีก ตัวเลือกในการฟังเพลงนอกจากวิทยุนี่เรียกได้ว่า มีเด่นก็แผ่นเสียงนี่แหละ โดยตัวแผ่นจะมีขนาดประมาณ 12 นิ้ว บางและทนทานประมาณหนึ่ง แต่แตกง่าย
แผ่นเสียงที่พบได้ทั่วไปนั้นทำจากโพลิเมอร์ชนิดหนึ่ง หรือไวนิล มีความทนเพียงพอและต้นทุนต่ำต่อการทำคราวละมากๆ จึงเรียกได้อีกแบบ ว่าแผ่นไวนิล อย่างไรก็ดี แผ่นเสียงมีปัญหาในการพกพาไปไหนต่อไหนไม่สะดวก (แน่นอนว่าเป็นไปไม่ได้ที่จะฟังเพลงจากแผ่นเสียงขณะขับรถ) ประกอบกับ การเกิดของ Cassette Tape ทำให้ตลาดแผ่นเสียงค่อยๆ หายไป แต่ทว่ากลับไม่ตายง่ายๆ
แล้วเขาฟังกันอย่างไร ?
อย่างที่กล่าวไปว่าแผ่นเสียงนั้นเกิดเสียงได้จากร่อง การเล่นเพลงจึงใช้เข็มในการจิ้มลงบนร่องของแผ่นที่หมุน เมื่อตัวเข็มเกิดแรงสั่นสะเทือนตามร่อง จนทำให้เกิดคลื่นที่เครื่องเล่นแผ่นเสียงส่งต่อออกที่เครื่องเสียง ก่อให้เกิดเสียงเพลงที่เราได้ยินนั่นเอง
เนื่องจากแผ่นเสียงใช้เข็ม จึงทำให้แผ่นและตัวเข็มของเครื่องเล่นสึกหรอตามการใช้งาน ประกอบกับความเร็วรอบของการเล่นแผ่นอาจทำให้เสียงประหลาด ถ้าตั้งค่าไม่เข้าคู่กับตัวแผ่น นี่จึงเป็นความยุ่งยากสำหรับผู้ใช้ทั่วไป
อะไรทำให้ความวินเทจนี้น่าสนใจในปัจจุบัน ?
แม้จะมีความยุ่งยากมากกว่ากว่าพวก CD หรือพวก Spotify, Apple Music, JOOX อย่างที่ผู้อ่านน่าจะเคยชินกัน แต่หนึ่งข้อดีของแผ่นเสียงที่ชนะขาดเทคโนโลยีสมัยใหม่ แม้แต่กับตลับเทปเองก็ตามที คือ “เสียง”
ผมเองไม่ทราบเหมือนกันว่าทำไม แต่หลายคนที่เป็นนักเล่นเครื่องเสียงเขาจะชอบน้ำเสียงของมันมาก เพราะเสียงที่เปล่งออกมามันแลดูมีชีวิต เป็นธรรมชาติ มีมิติ นุ่มนวล และสุนทรีย์กว่า ซึ่งไม่สามารถยกตัวอย่างผ่านช่องทางดิจิตอลเหล่านี้ได้
และด้วยความขลังของน้ำเสียงที่แม้เทคโนโลยีล้ำสมัยจะคมชัดกว่าสักแค่ไหน แต่ก็สร้างเสียงที่นุ่มนวลชวนฟังเท่าแผ่นเสียงได้ยาก เทคโนโลยีอนาล็อกนี้จึงไม่ตายง่ายๆ แถมกลับมีกระแสเพิ่มมาทีละนิดทีละหน่อยสำหรับคนชอบความวินเทจ มีแผ่นเสียงที่บรรจุเพลงในยุคปัจจุบันออกมาให้เลือกซื้อมากขึ้น มีเครื่องเล่นที่ใช้งานง่ายขึ้น บางเครื่องก็มีแอมพ์ในตัวต่อลำโพงได้เลย บางรุ่นรองรับ Bluetooth ด้วยอีกต่างหาก อินเทรนด์สุดๆ
แหล่งหาแผ่นและเครื่องเล่นฯ
การหาซื้ออาจยากลำบากเสียหน่อย สำหรับตัวแผ่นเสียง ในกรุงเทพฯ ก็มีขายแค่ในบางแหล่ง เช่น ฟอร์จูนทาวน์ แต่ถ้าคุณอยู่ต่างจังหวัด อาจต้องเพิ่งพาเว็บไซต์ออนไลน์ซักหน่อย เช่น เว็บบ้านแผ่นเสียง เว็บขายของมือสองอย่าง ขายดีดอทคอม
เครื่องเล่นแผ่นเสียงก็เช่นกัน ที่อาจต้องเสาะหากันเสียหน่อย และแน่นอนว่า Wemall เรามีขายอย่างแน่นอน ส่งทั่วประเทศด้วยนะ
จะเห็นได้ว่าแผ่นเสียงนั้น เป็นอุปกรณ์สร้างความรื่นรมย์อันคลาสสิก ที่แม้จะไม่ได้สะดวกสบายเท่าอุปกรณ์ใหม่ แต่ด้วยเอกลักษณ์ของเสียงประกอบกับวิธีการเล่นเพลง บางท่านอาจชอบดูแผ่นเสียงหมุนไปมาก็เป็นได้ ฮ่าๆ ก็หวังว่าท่านจะพิจารณาความสะดวกในการลงทุนเทคโนโลยีวิทเทจนี้ แล้วมีความสุขไปกับเพลงโปรดของท่านนะครับผม 🙂