เชื่อว่าอุปกรณ์สำหรับสัญจรไปมาชนิดแรกในชีวิตของใครต่อใคร ต้องหนีไม่พ้นจักรยานเป็นแน่ ตั้งแต่หัดการทรงตัว บ้างใช้ไปโรงเรียน บ้างใช้เป็นกิจกรรมอดิเรกและการออกกำลังกายทางหนึ่ง จากความง่ายดายไม่ซับซ้อนต่อการหัดใช้มัน และไม่ต้องขอใบอนุญาตใช้งานใดๆ อย่างไรก็ดี ใช่ว่าทุกคนอยากจะออกแรงถีบเสมอไป ประกอบกับต้องการผนวกข้อดีของมอเตอร์ไซค์ที่มีเครื่องยนต์เข้ามา “จักรยานไฟฟ้า” จึงเป็นทางเลือกใหม่ที่น่าสนใจ
จักรยานไฟฟ้าเป็นอย่างไร
เป็นยานพาหนะที่คล้ายจักรยานทั่วไป เพียงแต่เพิ่มมอเตอร์ไฟฟ้าลงไป บ้างเป็นแบบสายพาน แต่ส่วนใหญ่มีมอเตอร์ตรงกลางเป็นหนึ่งในแกนล้อร่วมกันไปเลย พร้อมกับแบตเตอรี่และแผงวงจรขนาดเล็ก ซึ่งช่วยให้ขับเคลื่อนไปโดยไม่ต้องใช้แรงถีบตลอดเวลา ด้วยความเร็วที่ทำได้ราวๆ 25 – 32 กิโลเมตรต่อชั่วโมง ส่วนระยะทางต่อการรีชาร์จหนึ่งรอบนั้นก็ขึ้นอยู่กับประจุของแบตเตอรี่
มีดีอย่างไรถึงควรสนใจ
- ง่ายต่อการใช้งาน – จักรยานไฟฟ้ามีองค์ประกอบที่ไม่ซับซ้อนเหมือนมอเตอร์ไซค์ ดูแลเพียงแค่ลมยาง โซ่จักรยาน แบตเตอรี่ เบรก แต่ยกระดับการเคลื่อนที่ได้สะดวกกว่า โดยเฉพาะในหมู่บ้าน ในละแวกซอยหรือที่อยู่อาศัย ที่ไม่ไกลมาก
- ประหยัดและรักษ์โลก – จักรยานประเภทนี้ใช้พลังงานจากไฟฟ้า ซึ่งแม้การสร้างไฟฟ้าอาจใช้องค์ประกอบที่กระทบสิ่งแวดล้อม แต่ระดับการสร้างผลกระทบของยานพาหนะนี้ เทียบกับการใช้น้ำมันแล้วก็แตกต่างอย่างมาก เพราะน้ำมันมีการเผาไหม้ขณะใช้งานตลอด ในขณะที่ไฟฟ้าประหยัดกว่าแน่นอน
- คล่องตัวต่อการไปไหนต่อไหน – ตัวจักรยานสามารถพับให้เล็กลงเหมือนจักรยานพับได้ทั่วไป ช่วยให้ไปในทุกๆ ที่ได้อย่างคล่องตัว จะหิ้วขึ้นรถไฟหรือรถแท็กซี่ แล้วใช้จักรยานพับขับต่อไปยังปลายทางก็สะดวก
- สนุกและปลอดภัย – จะมีอะไรสนุกไปกว่าการใช้ความเร็ว ลมปะทะหน้า มีจังหวะเร่งให้ตื่นตัว ขณะเดียวกันก็ไม่เสี่ยงจนเกินควบคุมด้วย
ข้อคำนึงก่อนเลือกซื้อ
- รูปแบบการขับเคลื่อน
ข้อควรทราบอย่างหนึ่งที่ทำให้ตัวจักรยานแตกต่างกัน นอกจากภายนอก คือ รูปแบบการขับเคลื่อน ซึ่งถ้าเลือกผิดก็อาจหงุดหงิดเอาได้ง่ายๆ โดยรูปแบบที่ว่า มี 3 รูปแบบ ดังนี้
- Pedal-assisted : จักรยานพร้อมระบบช่วยขับ ถือเป็นจักรยานไฟฟ้าแบบหนึ่ง ไม่ได้ออกแบบมาให้ทำงานทดแทนการใช้เท้าถีบปั่น แต่เป็นการเติมแรงขับเคลื่อนแทน จะทำงานก็ต่อเมื่อออกแรงปั่นเท่านั้น เมื่อไม่ออกแรง มอเตอร์ก็จะไม่ทำงาน
- Power-on-demand : จักรยานรูปแบบนี้มีแนวคิดผสมระหว่างทรงจักรยาน แต่มีตัวคันเร่งให้ใช้งานซึ่งสามารถบิดได้ประหนึ่งมอเตอร์ไซค์ ไม่ต้องใช้เท้าถีบ เพียงวางเท้าไว้เฉยๆ ได้เลย ซึ่งสะดวกกับผู้ที่ไม่อยากออกแรงถีบ
- Pedal-assisted ผสม power-on-demand : เป็นจักรยานที่ผสมทั้งสองรูปแบบ ทั้งใช้คันเร่งได้ หรือให้มอเตอร์ทำงานเมื่อถีบปั่นจักรยานก็ได้
- แบตเตอรี่
ตัวแปรสำคัญที่ทำให้จักรยานไฟฟ้าแจ้งเกิดได้เฉิดฉายดั่งทุกวันนี้ คือการพัฒนาแบตเตอรี่ให้เล็กพอ แต่ขับเคลื่อนได้เป็นระยะทางหลับสิบๆ กิโลเมตร ปัจจุบันแบ่งเป็น 2 รูปแบบใหญ่ ดังนี้
- Lead–acid Battery : แบตเตอรี่ตะกั่วกรด แบบเดียวกันกับที่พบได้ในรถยนต์ทั่วไป หรือเครื่องสำรองไฟคอมพิวเตอร์ ข้อดีคือมีราคาถูกมาก แต่อายุการใช้งานสั้น โดยเฉพาะเมื่อปล่อยทิ้งไว้หลายเดือน ระยะทางขับต่อรอบชาร์จต่ำและเสี่ยงอันตรายกรณีเกิดการแตกหัก เหมาะกับผู้มีงบประมาณจำกัด ใช้งานไป-กลับไม่ไกล ใช้ค่อนข้างบ่อย และสะดวกรีชาร์จมันบ่อยๆ
- Lithium Battery : แบตเตอรี่ลิเธียม ซึ่งอาจมีสารใดๆ ผสมกับแร่ลิเธียม ข้อดีคือมอบกระแสไฟฟ้าที่ค่อนข้างคงที่กว่า มีอายุการใช้งานนานกว่า ไม่เสื่อมอายุง่ายเมื่อไม่ใช้งาน น้ำหนักเบากว่าแบตเตอรี่ตะกั่วกรดเป็นอย่างมาก แต่ถ้าผลิตไม่ดีอาจเสี่ยงต่อการเกิดระเบิดได้ และมีราคาสูง เหมาะกับผู้ใช้จักรยานไฟฟ้าแบบพับ ผู้ที่ไม่ค่อยได้ขับ และผู้ที่มักขับในระยะทางไกล
- ลักษณะตัวโครงสร้างรถ
หลักการเลือกมักคล้ายกับจักรยานทั่วไป โดยโครงสร้างที่ใช้มักเป็นเหล็กชุบสี เนื่องจากราคาถูก ทน แต่มีความหนัก และอาจเสี่ยงการเกิดสนิมได้ง่าย หรือไม่ก็เป็นอะลูมิเนียมที่ให้ความแกร่งแต่เบากว่า ยิ่งโครงสร้างเบายิ่งช่วยลดภาระมอเตอร์ไฟฟ้าลง ทำให้ใช้ไฟต่อกิโลเมตรคุ้มค่าขึ้น
Qicycle TDP02Z Electric Bike
จักรยานไฟฟ้าจาก Qicycle ที่ร่วมมือกับ Xiaomi ออกแบบมาให้เหมาะกับสรีระคนเอเชียโดยเฉพาะ ตัวรถโครงสร้างอะลูมิเนียมอัลลอยด์ 6061 น้ำหนักเบา คล่องตัว มี 3 โหมดการขับขี่ ได้แก่ โหมดระบบไฟฟ้า โหมดออกกำลังกาย และโหมดผสมผสาน ทำความเร็วสูงสุด 25 กิโลเมตร/ชั่วโมง บรรจุแบตเตอรี่ลิเธียมภายใน รับประกันความปลอดภัยระหว่างขับขี่และการชาร์จ ภายใต้ระบบ BMS ปั่นได้ระยะทางไกลกว่า 40 กิโลเมตร หรือประมาณ 4 ชั่วโมงต่อการชาร์จ 1 ครั้ง
การพัฒนานวัตกรรมในโลกใบนี้ก็สามารถเกิดขึ้นกับยานพาหนะอย่างจักรยานได้เช่นกัน เพื่อทุ่นแรงให้ผู้คนได้ใช้งานง่ายขึ้น สะดวกต่อชีวิตประจำวันมากขึ้น และเชื่อว่าจักรยานไฟฟ้าจะตอบสนองความต้องการของใครหลายๆ คนได้ ที่ชอบปั่นจักรยานมากกว่ายานยนต์อื่นๆ หากยังลังเลก็เห็นควรว่าต้องเริ่มพิจารณาซื้อกันแล้ว
Cr. en.wikipedia.org